Informasjon om AV-fistel
Ein AV-fistel er ei spesiallagd blodåre som brukes ved dialysebehandling. Det er sambandet mellom ein arterie og vene, og gjer det mogleg å gjennomføra dialysebehandling ved hjelp av to dialysenåler. Fistelen må «modna» i 6–12 veker før han er klar til bruk.
Den første veka etter operasjon
Etter at du har operert inn ein AV-fistel kan du oppleva at du blir litt raud og hoven rundt operasjonssåra dei første dagane. Behald bandasjen på såret i minst tre dagar. Byt bandasjen viss han blir våt. Bruk ei pute under armen dei første dagane for å redusera hevelse. Unngå å halda fistelarmen bøygd og unngå å liggja på ein bøygd fistelarm.
Ta vare på fistelen
Hald fistelen rein
- Vask henda og innstikkstadene kvar dag, og før kvar dialyse. Ha korte og reine negler.
- Sjå, lytt og kjenn etter «svirr» i fistelen – bruk auge, øyre (stetoskop) og fingre.
- La blodet strøyma fritt – unngå press/innsnevring.
- Ikkje sov på fistelarmen.
- Ikkje bruk stramme klede eller smykke på fistelarmen.
- Ikkje la nokon ta blodtrykk frå fistelarmen.
- Ikkje la nokon ta blodprøver frå fistelarmen.
Beskytt fistelen frå skadar
Ver forsiktig så du ikkje dunkar eller får rifter i fistelen.
Treningsprogram
Gjør øvingar for å utvikla/modne fistelen din etter operasjonen:
Klesklypeøving
Åpne ei klesklype med tommel og peikefinger. Gjer øvinga i fem minutt, fire til seks gonger om dagen.
Press saman ein mjuk ball
Hold ein mjuk ball med fistelarmen. La armen henga ned langs sida av kroppen. Press ballen ved å opna og lukka handa fleire gonger i ca. fem minutt.
«Fingergymnastikk»
Ta ein og ein finger og ram tommelfingeren. Opne handa di for kvar berøring. Gjenta øvinga i fem minutt.
Når ringjer eg til sjukehuset?
- Ved bløding frå AV-fistelen.
- Ved spørsmål om infeksjon (rødhet, hevelse, sårheit, smertar, varm kjensle eller puss).
- Ved feber og infeksjonsteikn frå fistelen.
- Dersom pulsen (svirren) i fistelen blir redusert eller du har problem med å kjenna/høyra den i det heile.
- Dersom handa di kjennes kald, nomen eller svak.