Nyføddintensiv

Nyfødde barn med behov for observasjon eller behandling utover det barselavdelinga kan gi, blir innlagt ved nyføddintensiv. Det er barn som er fødd for tidleg (mellom 28. og 35. svangerskapsveke), som er sjuke eller har har forbigåande utfordringar.

Nokre barn er innlagte kort tid, kanskje bare nokre timar, mens andre må vere dagar, veker eller månader.

Foreldre er har ulike behov. Dei fleste vil likevel oppleve det å ha barnet sitt her som vanskeleg. Vi som jobbar her vil gjere vårt beste for å hjelpe familien gjennom dette. De vil bli kjent med fleire sjukepleiarar og legar. Vi vil alle ta oss av ditt barn, men forsøker å la alle nyfødde ha sine primærkontaktar blant sjukepleiarane. Dei vil ta seg særleg av ditt barn og halde seg godt orientert om barnets tilstand. Namn på primærkontakt vil de få i løpet av dei første dagane hos oss.

Legane vil gi informasjon om barnets tilstand, endringar i tilstand og om resultat av undersøkingar. Har de barn ved posten over lang tid, ønsker vi også å snakke jamleg med dykk. Har de som foreldre noko å spørre oss om, ta kontakt. Legane er å treffe på dagtid og ellers etter avtale. Be primærsjukepleiar om å avtale tid for samtale.

Informasjon om barnet blir bare gitt til foreldre. Gi oss beskjed dersom det er andre de ønskjer også skal få informasjon.

Dei færraste foreldre er førebudd på at deira barn startar livet på ein nyføddavdeling. Vi som arbeider her, vil gjere vårt beste for å hjelpe og støtte kvar enkelt familie.

Sjølv om barnet er innlagt, kan du gi barnet ditt omsorg og kjærleik. Sjølvsagt kan du vere hos barnet så mykje du vil og bli kjent med barnet ditt. Ved nyføddintensiv arbeider sjukepleiarar og barnelegar. Vi samarbeider med barsel, sosionomar, fysioterapeutar, bioingeniørar, radiografar/radiologar, prest og helsesjukepleiarar i kommunane.

Barn fødd før veke 35

Barn som blir fødde før veke 35 blir innlagt på Nyføddintensiv. Dei må ha hyppige måltid, nokre gonger via ein sonde frå nasen ned i magesekken. Nokre treng hjelp av en varmemadrass til å halde seg varm.

Barn fødd i veke 32-34

Barn fødde i veke 32-34 kan vanlegvis leggjast på brystet til mora rett etter fødselen med noko ekstra overvaking. Desse barna greier ikkje å ete all maten sjølv, og må få morsmjølk gjennom ein sonde ned i magesekken. Dei treng vanlegvis ein periode med medisin for å førebyggje pustestopp. Nokre treng også pustestøtte med pustemaskin eller ekstra oksygen via eit nasekateter.

Barn fødd i veke 28-31

Barn fødde i veke 28-31 vil ofte trenge pustestøtte. Alle treng sonde for å få morsmelk (enten via mor eller frå ein morsmjølkgivar) eller morsmjølkerstatning. Mange vil også trenge næring via eit tynt kateter i ei blodåre den første tida.

Barn fødd før veke 28

Dersom barnet blir fødde før veke 28 kalles barnet “ekstremt prematurt”. Barnet treng ofte meir intensivert behandling og blir overflytta til eit større sjukehus. Vi samarbeider med Universitetssjukehuset i Stavanger og Bergen. Så snart barnet er medisinsk stabilt vil det flyttast tilbake til Haugesund.

Rekasjonane på å få eit for tidleg fødd eller sjukt barn er ulike. I arbeidet med nyfødde barn og foreldrene deira, ser vi likevel nokre fellestrekk i måtar å reagere på.

Den første reaksjonen på at noko er gale, får de gjerne når fødselen startar lenge før termin. Plutseleg blir barnet fødd, kanskje veker eller månadar før termin. Alt kan verke fjernt og uverkeleg. Ofte blir ein handlingslamma. Å få eit barn som er sjukt og blir tatt vekk like etter fødsel eller etter ein dag og to på barsel, blir opplevd som eit sjokk for dei fleste. I ein slik tilstand kan det vere vanskeleg å ta i mot informasjon og forstå kva personalet seier. Vi er klar over dette, og veit at de treng tid og gjentatt informasjon.

Gradvis vil de oppfatte kva som er hendt. Då kjem gjerne tårene og fortvilinga. Ein blir skuffa over at det gjekk slik og gjerne engsteleg for korleis det skal gå med barnet. Det kan vere vanleg å tenke på kor mykje ein vågar å knytte seg til barnet. Snakk gjerne med oss om desse tankane. Vil vil prøve å hjelpe og støtte, slik at tida på nyføddintensiv kan bli best mogleg for dykk og barnet. God kontakt mellom personalet og foreldre kan hindre unødig bekymring. Spør oss om noko er uklart. Sei i frå om det er ting de ikkje er nøgde med. Vil vil forsøke å skape forståing og tryggleik i situasjonen, og legge til rette for godt samspel mellom foreldre og barn.

For tidleg fødde barn og sjuke nyfødde er ekstra sårbare for smittsame sjukdomar. God handhygiene er veldig viktig. Opphaldsreglane skal bidra til at avdelinga ein trygg stad å vere.

Smykker, ringar og klokker er ikkje tillate på avdelinga
Negler skal vere kortklipte
Ingen må inn på avdelinga viss dei er sjuke med feber, oppkast, forkjølelse, diaré eller har vore i kontakt med barn som har barnesjukdomar. Foreldre som er forkjølte kan vere hos barnet sitt viss dei har på seg munnbind.
Datamaskinar og mobiltelefonar er ei stor smittekjelde. Desinfiser derfor hendene med sprit etter kontakt med slikt utstyr.
God personleg hygiene er viktig når ein ligg med barnet hud mot hud. Du bør derfor dusje og skifte klede kvar dag.
Ta av yttertøy når de kjem til avdelinga. Dette skal henge i garderobeskap på gangen. Verdisaker kan låsast inn eller tas med på avdelinga.
Familieromma skal haldast ryddige og reine. Rengjeringspersonalet vaskar golv kvar dag unntatt sundag. De er sjølv ansvarlege for å tørke støv, rydde søppel, skifte sengetøy 1 gong i veka og ta av sengetøyer før de reiser heim. Det er skittentøysekk tilgjengeleg.
Ullbodyar, strikka klede og gule bomullstepper skal ikkje i skittentøysekk. Slikt tøy blir vaska her på avdelinga.
Klede og utstyr (for eksempel smokk/tutt) som fell på golvet, må byttast.
Spør personalet om de treng påfyll av tøybleier, bleier, handklede inne på familierommet.
Bruk av snus, røyk og alkolkol eller andre rusmiddel er ikkje tillatt på sjukehuset. Tobakksrøyk irriterer luftvegane. Spedbarn har svært følsamme slimhinner i luftvegar og lunger og skal ikkje utsettast for dette. Nikotininnhaldet i morsmelk er høgare enn i blodet.
Det er ikkje tillatt med open ild/flamme, for eksempel stearinlys. Vi har oksygentilførsel til medisinsk bruk på avdelinga og bruk av open flamme gir stor risiko for eksplosjon og brann.
Familien skal ha ro og tid til å bli kjent med barnet. Søsken er naturlegvis velkomne på besøk. Ellers tilrår vi å ikkje ha mange besøk, særleg ikkje den første tida.
De må stå opp innan klokka 9.00. Då startar vi dei daglege rutinane på avdelinga og legane går visitt. Legevisitten startar vanlegvis klokka 10.
Det er mogleg å låne pumpe med heim eller inn på foreldrerommet. Signer utlånsavtale først. Gjenstandar som ikkje blir leverte tilbake må erstattast.

Dei fleste barna får mat 7-8 gonger i døgnet, men det kan vere forskjellar. Tidene kan variere og blir avtalt med den som passar barnet. Vi vil legge tilrette for at mor og barn skal få etablere gode ammerutinar så tidleg som mogleg. I tillegg til amming vil det i starten vere aktuelt å gi barnet mat med kopp eller sonde, til barnet klarer å spise sjølv. Barn med fødselsvekt under 2500 gram før tilskot av vitaminar og jern.

Foreldre kan forsyne seg med juice, drikke, suppe og kjeks på gangen. Vanndispenseren på kjøkkenet har godt, kaldt vatn. Det er viktig å drikke godt, då vi må halde høg romtemperatur på avdelinga.

Éin av foreldra har rett på gratis mat frå sjukehuskantina. Dersom far også får pleiepengar, har begge dekka mat. Gi beskjed til sjukepleiar før kl. 10.00 kvar dag om de ønskjer middag. Husk kantinelapp. Spør sjukepleiar om du ikkje har fått dette. Pasientkantina ligg i 5. etasje og serverer frukost kl. 8.00-9.30, lunsj kl 11.30-13.00, middag kl. 14.30-15.30 og kveldsmat kl. 18.30-19.30. Narvesen har kiosk i første etasje.

Viss barnet er sugesvakt, eller du er heime, er det viktig at du pumpar deg jamleg slik at melkeproduksjonen blir stimulert. Merk flaska med namn, dato og klokkeslett og oppbevar melka i kjøleskap. Fersk morsmelk er haldbar i 2 døgn ved oppbevaring i kjøleskap på sjukehuset, 5 døgn heime. Viss du har meir melk enn barnet ditt treng, kan vi fryse melka. Den er haldbar i 3-6 månadar i fryseboks, og 1 døgn etter opptining. Flasker og fryseboksar til å ha melka i får du hos oss.

Heime skyller du alt pumpeutstyret i kaldt vatn etter kvar pumping; det er viktig for å fjerne alle melkerester og hindre grobotn for bakterier. Éin gong i døgnet vaskar du utstyret med såpevatn og kokar det i 5-10 minutt. Vi hjelper med å skaffe pumpe. Så lenge barnet er innlagt ved nyføddintensiv, dekker vi utgifter til leige av pumpe.

Det er mykje teknisk utstyr hos oss. Det kan vere skremmande å sjå barn med slangar og ledningar festa til kroppen, og høyre apparat som lagar lyd og gir alarm. Utstyret er gode hjelpemiddel for oss i overvaking og behandling av barna. Det gir oss viktig informasjon om barnets tilstand, slik at vi kan observere forandringar og sette i verk tiltak. Mange opplever alarmane som uhyggelege og meiner pleiarane ikkje reagerer raskt nok. Hugs då at alle alarmar ikkje er like alvorlege, og at pleiarane kjenner lydane. Nokre gonger kan det også oppstå falske alarmar, for eksempel viss barnet er uroleg.

Foreldre som er van med mykje teknisk utstyr rundt barnet, opplever det som tryggande. Då kan det faktisk verke meir skremmande når vi begynner å fjerne overvakingsutstyr. Hugs at dette er eit teikn på at barnet er blitt friskare og meir stabilt.

Vi ønsker at du skal få vere saman med barnet ditt så mykje som mogleg. Derfor har vi open post det meste av døgnet. Stengetida bruker vi til rapportar og faglege møter. Stengetidene er 7.30-8.00 og 13.00-14.00 (mor og far kan vere hos barnet sitt, men det er ein "stille time").

Besøk av andre enn barnets foreldre skal skje mellom kl. 17.00-18.30. Besøket er maks to personar om gangen og besøket bør avgrensast til 10 minuttar. Det er viktig at besøket kjem saman med ein av foreldra, viss ikkje anna er avtalt med oss på posten.

Barn under 7 år har dessverre ikkje adgang til nyføddintensiv. Besøk av storesøsken under 7 år kan avtalast med den som har ansvar for barnet ditt. Du bør fortelle søsken om korleis det er på posten før dei kjem, slik at dei veit kva som ventar.

Gratulerer med barnebarnet! Som besteforeldre kan ein oppleve at gleda over barnebarnet blir blanda med bekymringar for barnets helse og korleis dotter eller son opplever å ha eit for tidleg fødd eller sjukt barn. Vi har samla nokre råd til kva du som besteforelder kan gjere for både barn og barnebarn.

Tilby å hjelpe til dersom barnet har storesøsken. Å ha lillesøster eller lillebror på nyføddintensiv kan vere ei utfordring for eldre søsken. Dei kan vere bekymra og redde for babyen, samtidig som dei kan vere leie og sinte for å sjå lite til mor og far. Dei kan også prøve å skåne foreldre og besteforeldre ved å ikkje vise at dei har det vanskeleg. Du som besteforelder kan vere ein verdifull vaksen som ser og støttar.
Tilby hjelp. Dei nybakte foreldrene kan kjenne seg overvelda over alt dei har å gjere, samtidig som dei må vere på sjukehuset med barnet sitt. Dersom mor og far ønsker det, kan du hjelpe med huslige gjeremål som handling, klesvask, husvask eller passe kjæledyr.
Besøk gjerne familien på nyføddintensiven. Dersom barnets foreldre ønsker det, kan du vere avlastar for foreldra på sjukehuset ved å tilbringe tid hud mot hud med babyen. På den måten kan foreldra få pausar saman og moglegheit til å gå ut frå sjukehuset ein tur.
Respekter foreldrene sine avgjerdsler, sjølv om du ikkje er einig. Foreldre må ta mange val gjennom opphaldet, og dei vil kanskje be om råd. Sjølv om dei ikkje følgjer rådet ditt, er det viktig å hugse at dei handlar etter det dei meiner er rett og best for seg og barnet sitt.

Heimesjukehus for tidleg fødde og sjuke nyfødde

Nyføddintensiv tilbyr heimeoppfølging (heimesjukehus) for tidleg fødde og sjuke nyfødde som kan reise heim tidleg. Dette er eit frivillig tilbod til foreldre om vidare oppfølging frå nyføddintensiv via heimebesøk, video- eller telefonkonsultasjon.

Behandlingstilbodet er også kjent som NAST (Nyføddintensiv ambulerande sjukepleieteneste).

Heimeoppfølging av nyfødde